Πόσο διαφορετικό ήταν το μπάσκετ άραγε πριν από περίπου 70 χρόνια; Σαν σήμερα το 1950 γίνεται το πρώτο τζάμπολ σε Mundobasket στον αγώνα Περού-Γιουγκοσλαβία.
Γράφει ο Παναγιώτης Χονδρός
Ήταν 22 Οκτωβρίου του 1950 όταν στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής ξεκινούσε το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο στο μπάσκετ. Το Περού θα νικήσει τη Γιουγκοσλαβία με 33-27 και τον πρώτο πόντο θα πετύχει ο Νεμπόισα Πόποβιτς. Πόσα πράγματα γνωρίζεις για αυτή τη διοργάνωση;
Πως φτάσαμε όμως στο 1950; Την ιδέα της πραγματοποίησης του τουρνουά την είχε ο Άγγλος γενικός γραμματέας της FIBA, Ρενάτο Γουίλιαμ Τζόουνς, που ήθελε να γίνει ένα Παγκόσμιο Κύπελλο στο μπάσκετ, στα πρότυπα του ποδοσφαίρου. Το 1948 στο Λονδίνο, με αφορμή την 14η Ολυμπιάδα, η FIBA συνεδριάζει και αποφασίζει να υλοποιήσει την ιδέα, σε ένα τουρνουά που θα αγωνίζονταν οι καλύτερες εθνικές ομάδες του πλανήτη. Η διοργάνωση θα λάμβανε χώρα δύο χρόνια αργότερα και η Αργεντινή επιλέχθηκε ως οικοδέσποινα. Το κράτος της Νοτίου Αμερικής ήταν ουδέτερο κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, γεγονός που το έκανε ιδανική τοποθεσία για να φιλοξενήσει το πρώτο Mundobasket δεδομένων των συνθηκών.
Όχι δε θα μιλήσουμε για παιδικές δραστηριότητες, αν και τα σκορ των αγώνων έμοιαζαν με εφηβικό πρωτάθλημα, όπως θα δείτε παρακάτω. Το ημερολόγιο γράφει 22 Οκτωβρίου 1950 και η καρδιά του μπάσκετ ξεκινά να χτυπά στο Μπουένος Άιρες και συγκεκριμένα στο στάδιο «Λούνα Παρκ», όπου και έλαβαν χώρα όλα τα παιχνίδια.
10 ομάδες βρέθηκαν στην Αργεντινή. Αίγυπτος, Περού, Γιουγκοσλαβία, Εκουαδόρ, Βραζιλία, Χιλή, Γαλλία, Ισπανία, Η.Π.Α. και φυσικά η οικοδέσποινα. Τα κριτήρια πρόκρισης: Οι τρεις καλύτερες ομάδες στο προηγούμενο Ολυμπιακό τουρνουά ( Γαλλία , Βραζιλία και Ηνωμένες Πολιτείες ), οι δύο καλύτερες ομάδες από τη Νότια Αμερική ( Ουρουγουάη και Χιλή , οι δύο πρώτες ομάδες του Πρωτάθλημα Μπάσκετ Νότιας Αμερικής 1949 ), η καλύτερη ομάδα στην Ευρώπη ( Αίγυπτος , νικητής του Ευρωμπάσκετ 1949 ) και η καλύτερη ομάδα στην Ασία (Νότια Κορέα), συν τη διοργανώτρια χώρα (Αργεντινή). Καθώς η Νότια Κορέα αποσύρθηκε λόγω δυσκολιών στο ταξίδι και η Ουρουγουάη δε συμμετείχε μετά την άρνηση εισόδου στους δημοσιογράφους της στην Αργεντινή, η FIBA απέστειλε προσκλήσεις στον Ισημερινό , τη Γιουγκοσλαβία , την Ισπανία και το Περού.
Οι χώρες έπαιξαν έναν προκριματικό γύρο, από όπου και προέκυψαν οι θέσεις 7-10, καθώς και οι έξι πρώτοι που σχημάτισαν έναν όμιλο, στον οποίο όλοι αναμετρήθηκαν μεταξύ τους. Αργεντινή και Η.Π.Α. ισοβάθμησαν και έπαιξαν στον τελικό, όπου η «Αλμπισελέστε» κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο. Το παιχνίδι έγινε στις 3 Νοεμβρίου και πλήθος κόσμου έδωσε το παρών για να πανηγυρίσει εν τέλει την πρώτη θέση της χώρας τους. Τρίτη αναδείχθηκε η Χιλή.
Βέβαια, δεν κύλησαν όλα και τόσο ομαλά. Όπως αναφέραμε και πριν, η Ουρουγουάη δεν κατέβηκε στο τουρνουά, αφού οι δημοσιογράφοι της χώρας δεν πήραν άδεια για να βρεθούν στην Αργεντινή από την ίδια την κυβέρνηση της διοργανώτριας του Mundobasket.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν συμμετείχαν με την ομάδα τους, αλλά με αυτή του εργοστασίου της Chevrolet από το Ντένβερ, αφού αποφάσισαν να σνομπάρουν τη διοργάνωση. Παρόλα αυτά πήραν το ασημένιο!
Για να περιορίσουν τα έξοδα, αφού προσπαθούσαν να ανακάμψουν από τον πόλεμο, η Γαλλία και η Ισπανία μοιράστηκαν ένα αεροπλάνο για να ταξιδέψουν στην Αργεντινή.
Η Αίγυπτος νίκησε τη Γαλλία με 31-28, αλλά απείλησε να αποχωρήσει, αφού οι «τρικολόρ» ζήτησαν την επανάληψη του αγώνα επικαλούμενοι καθοριστικό εις βάρος τους διαιτητικό σφάλμα.
Τέλος, το παιχνίδι ανάμεσα σε Γιουγκοσλαβία και Ισπανία δεν κρίθηκε στο παρκέ. Οι «πλάβι» αρνήθηκαν να αναμετρηθούν με τη «Φούρια Ρόχα», εξαιτίας του καθεστώτος του Φράνκο στη χώρα της Ιβηρικής. Μάλιστα, η Γιουγκοσλαβία τιμωρήθηκε από τη FIBA με αποκλεισμό 9 μηνών από όλες τις διοργανώσεις.
Όσον αφορά τα σκορ τώρα, αυτά δεν αρμόζουν σε μία τόσο μεγάλη διοργάνωση. Το 1950, όμως, δεν είχε θεσμοθετηθεί η επίθεση των 30 δευτερολέπτων (και σήμερα 24), με αποτέλεσμα οι ομάδες να κρατούν τη μπάλα για αρκετό χρονικό διάστημα στην κατοχή τους.
Κάθε αρχή και δύσκολη λένε. Με τα χρόνια και το άθλημα και το Mundobasket εξελίχθηκαν και πλέον απολαμβάνουμε σπουδαία ματς, όπως αυτά στο τελευταίο τουρνουά σε Φιλιππίνες, Ιαπωνία και Ινδονησία.