Ζιλ Ριμέ: Ο νομικός που αφιέρωσε τη ζωή του στην προώθηση του ποδοσφαίρου και εμπνεύστηκε το Παγκόσμιο Κύπελλο

Στις 16 Οκτωβρίου του 1956 στο Συρέν φεύγει από τη ζωή ο εμπνευστής του Παγκοσμίου Κυπέλλου, Ζιλ Ριμέ. Ο άνθρωπος που δημιούργησε το μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός ήταν νομικός στο επάγγελμα και αφιέρωσε τη δράση του στην ένωση των λαών μέσω του ποδοσφαίρου. Η διαδικασία μέχρι την πρώτη σέντρα σε Μουντιάλ και το πρώτο τρόπαιο του θεσμού, που πέρασε από διάφορες περιπέτειές, στο κείμενο που ακολουθεί. 

Γράφει ο Παναγιώτης Χονδρός  

Το Παγκόσμιο Κύπελλο δεν είναι ένα απλό τουρνουά εθνικών ομάδων, δεν είναι μόνο η συνάντηση των λαών, δεν είναι μόνο γκολ. Είναι και τρόπος μέτρησης των χρόνων μας (έχω ζήσει 5 Μουντιάλ ας πούμε), είναι βασικό σημείο των αναμνήσεών μας, είναι η μύηση σου στο άθλημα, είναι το σημείο που βγάζει δίσκο ο ΛΕΞ. Πια, μιλάμε για το πιο προβεβλημένο γεγονός στον κόσμο, με τον τελευταίο τελικό ανάμεσα σε Γαλλία και Αργεντινή να προσελκύει 1.5 δισεκατομμύριο τηλεθεατές! 

Ποιος ήταν ο Ζιλ Ριμέ και πως ξεκίνησε το Παγκόσμιο Κύπελλο

 Ο Ζιλ Ριμέ γεννήθηκε στις 14 Οκτωβρίου του 1873 σε ένα χωριό της Ανατολικής Γαλλίας, δηλαδή δύο χρόνια μετά τον πρώτο διεθνή ποδοσφαιρικό αγώνα στην ιστορία ανάμεσα σε Αγγλία και Σκωτία. Ίσως και καθόλου τυχαίο. 11 ετών μετακόμισε στο Παρίσι και από μικρός ήταν «ιδεαλιστής και ανθρωπιστής και πίστευε ότι μπορούσε να ενώσει τα έθνη με το ποδόσφαιρο», όπως ανέφερε και ο παππούς του. Ούτε αυτός θα μπορούσε να φανταστεί, βέβαια, πόσο μακριά μπορούσε να φτάσει το όραμα του Ζιλ.   

Θυμίζω, πριν μπω πιο βαθιά, ότι μιλάμε για μία εποχή αρκετά πρώιμη όσον αφορά το ποδοσφαιρικό ιδεώδες, το οποίο σταδιακά άρχισε τότε να εξαπλώνεται και εκτός Αγγλίας. Ο πρωταγωνιστής μας σπούδασε νομική και το 1919 άρχισε να βάζει μπρος το σχέδιό του. Τότε ήταν που έγινε πρόεδρος της Γαλλικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας και δύο χρόνια αργότερα ανακηρύχθηκε αρχηγός ολόκληρου του αθλήματος, αφού έγινε πρόεδρος και της FIFA (ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της). Δεν ήταν άγνωστος, όμως, στους ποδοσφαιρικούς κύκλους της Γαλλίας.  

Μαζί με ομοϊδεάτες του αρκετό καιρό πριν (1897) είχε ιδρύσει τον σύλλογο «Ρεντ Σταρ», που εκπροσωπούσε την απουσία ταξικών διακρίσεων. Με χαρακτηριστικό σήμα το κόκκινο αστέρι η ομάδα δεν πρωταγωνίστησε ποτέ στο γαλλικό ποδόσφαιρο και τα τελευταία χρόνια αγωνίζεται στις χαμηλές κατηγορίες.

 Επανερχόμενοι στη βασική ιστορία μας, ο Ζιλ Ριμέ θα παρέμενε επικεφαλής στη FIFA για 33 ολόκληρα χρόνια, θα γινόταν ο μακροβιότερος πρόεδρος μέχρι και σήμερα και στα τέλη της δεκαετίας του ‘20 θα σχεδίαζε το Παγκόσμιο Κύπελλο. Πάντως, οι Γάλλοι (για να βάλω ξανά διαφημίσεις στο έργο) έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στο άθλημα. Ένας άλλος λίγα χρόνια μετά (1955, ένα χρόνο νωρίτερα από τον θάνατο του Ριμέ), ο Γκαμπριέλ Ανό ήταν αυτός που εμπνεύστηκε το Κύπελλο Πρωταθλητριών και σημερινό Champions League.  

Ξανά πίσω στο 1926, όταν και ο Ριμέ συστήνει πενταμελή επιτροπή που θα εξέταζε τις πιθανότητες διεξαγωγής του Μουντιάλ. Είχε εντυπωσιαστεί από την επιτυχία των ποδοσφαιρικών αγώνων στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924 και 1928 και έβαλε γρήγορα μπροστά το σχέδιο «Παγκόσμιο Κύπελλο».  

Μετά από αρκετές διαδικασίες, στο συνέδριο του Άμστερνταμ το 1928 αποφασίζεται η θέσπιση του τουρνουά και καθιερώνεται, ότι θα γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια. Και το 1929 στη Βαρκελώνη ανακοινώθηκε, πως το πρώτο Μουντιάλ θα γίνει στην Ουρουγουάη. Φαίνεται περίεργο, αλλά στο μικρό κράτος της Λατινικής Αμερικής πιστεύουν ότι «Άλλες χώρες έχουν ιστορία, εμείς έχουμε το ποδόσφαιρο». Μάλιστα, έδειξαν πόσο πολύ το ήθελαν, αφού υποσχέθηκαν ότι θα κατασκευάσουν ένα καινούριο στάδιο χωρητικότητας 90.000 θέσεων, που θα ονομαζόταν «Σεντενάριο» με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την ανεξαρτησία του κράτους. Το γήπεδο, μάλιστα, ήταν έτοιμο μέσα σε 8 μήνες! Την ιστορία στη συνέχεια την ξέρετε, το τουρνουά έγινε με τη συμμετοχή 13 ομάδων και τους διοργανωτές να το κατακτούν.

Μια του κλέφτη, δυό του κλέφτη, τρεις και όντως το έκλεψαν

 Τα χρόνια πέρασαν και διοργανώθηκαν ακόμα δυο Παγκόσμια Κύπελλα μέχρι που ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος έβαλε stop σε κάθε αθλητική δραστηριότητα. Μέσα στα χρόνια της διακοπής, όμως, και συγκεκριμένα το 1946 το τρόπαιο του Μουντιάλ πήρε το όνομα του εμπνευστή του, Ζιλ Ριμέ. Το όλο γεγονός ήταν μέρος της γιορτής των 25χρόνων παρουσίας του Γάλλου στην προεδρία της FIFA και μία αποδοχή ουσιαστικά για την προσφορά του.  

Nα πούμε κάπου εδώ, πως πριν είχε την ονομασία «Victory», ήταν αφιερωμένο στην Ελληνίδα θεά Νίκη και στα χρόνια του πολέμου ήταν κρυμμένο σε ένα κουτί παπουτσιών, που άνηκε στον Ιταλό Αντιπρόεδρο της FIFA, Οτορίνο Μπαράσι. Ο λόγος; Για να ξεφύγει από τα χέρια των Ναζιστών, που έφτασαν και έκαναν έρευνα στο σπίτι του Μπαράσι, αλλά δεν έψαξαν ποτέ μέσα στο κουτί!  

Αλλά η περιπέτειά του συνεχίστηκε. Ο πόλεμος τελείωσε, η κανονικότητα επέστρεψε και φτάσαμε στο 1966, χρονιά που η Αγγλία θα διοργάνωνε το Μουντιάλ. It’s coming home και το ποδόσφαιρο και το τρόπαιο, που πριν το σηκώσει ο Μπόμπι Μουρ στον ουρανό του Γουέμπλεϊ, το «δανείστηκε» ένας άγνωστος.   

Η Αγγλική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου, χάρη στη φιλοξενία του τουρνουά, είχε τοποθετήσει το κύπελλο στον εκθεσιακό χώρο του Westminster Central Hall στο Λονδίνο, μαζί βέβαια με αρκετά μέτρα ασφαλείας. Τα τελευταία δεν αποδείχθηκαν ικανά μάλλον, αφού το τρόπαιο εξαφανίστηκε. Την λύση στο μυστήριο εν τέλει θα έδινε ένας τετράποδος φίλος μας εν ονόματι Πικλς.   

Εντωμεταξύ, λίγες ημέρες μετά την κλοπή κάποιος κάλεσε στα γραφεία της Τσέλσι και ζήτησε τον πρόεδρο της FA (Αγγλική Ομοσπονδία). Ούτε λίγο, ούτε πολύ του είπε ότι θα φτάσει την επόμενη μέρα ένα πακέτο στο «Στάμφορντ Μπριτζ», στο οποίο υπήρχε ένα σημείωμα με τις απαιτήσεις του, για να επιστρέψει το κύπελλο. Ποιες ήταν αυτές; 15.000 λίρες και ένα κομμάτι από το τρόπαιο! Ο τύπος που κάλεσε, όμως, στα γραφεία δεν ήταν ο ληστής, αλλά ένας μεσάζοντας, όπως αποδείχθηκε. Το πρόβλημα παρέμεινε άλυτο και η διοργάνωση κινδύνευε από ένα απίστευτο κάζο.  

Μέχρι που μία Κυριακή του Μαρτίου του 1966 το ασπρόμαυρο κόλεϊ, που άκουγε στο όνομα Πικλς, ακολούθησε το αφεντικό του στον κήπο του σπιτιού τους στο Νότιο Λονδίνο και άρχισε να γαβγίζει, ψάχνοντας κάτω από ένα σωρό με εφημερίδες. Ακριβώς εκεί βρισκόταν θαμμένο το τρόπαιο του Παγκοσμίου Κυπέλλου! Καλύτερα να μην αναφέρω τι έγινε με τον σκύλο, που έφτασε να έχει δημοσιότητα ανάλογη με αυτή του Έλβις Πρίσλεϊ, όχι και άδικα βέβαια.  

Το κακό θα τριτώσει όμως κι αυτή τη φορά δεν μας έσωσε κανείς. Κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων για τη δημιουργία του Παγκοσμίου Κυπέλλου είχε συμφωνηθεί, ότι όποια ομάδα κατακτήσει το τρόπαιο τρεις φορές, θα το πάρει στο σπίτι της. Αυτό το κράτος ήταν η Βραζιλία, με το «Ζιλ Ριμέ» να βρίσκεται για χρόνια στα γραφεία της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της χώρας.  

Γραφεία που είχαν δεχθεί αρκετές επιθέσεις, αλλά αυτή του 1983 ήταν καθοριστική. Οι απατεώνες έφτασαν στην Ομοσπονδία, έδεσαν τον νυχτοφύλακα και έκλεψαν το τρόπαιο. Υπήρχε και το αντίγραφο και το αυθεντικό, αλλά οι ληστές ήξεραν ποιο να πάρουν. Η Κυβέρνηση το επόμενο πρωί ξεκίνησε τις έρευνες, η Τράπεζα του Ρίο ντε Τζανέιρο έταξε αμοιβή σε όποιον το βρει και το επιστρέψει, αλλά κάτι τέτοιο δεν έγινε. Το τρόπαιο αυτή τη φορά δε θα γύριζε πίσω.   

Εδώ υπάρχουν δύο περίεργα γεγονότα. Η αστυνομία της πόλης είχε συλλάβει στα πλαίσια της έρευνας δύο άνδρες, αλλά δεν απαγγέλθηκαν κατηγορίες και αφέθηκαν ελεύθεροι. 6 χρόνια μετά την κλοπή ο ένας από αυτούς (ο Αντόνιο Κάρλος Αράνια) βρέθηκε δολοφονημένος από επτά σφαίρες.  

Το άλλο έχει να κάνει με τη FIFA, που πριν μερικά χρόνια εμφάνισε τη βάση του «Ζιλ Ριμέ» με χαραγμένα τα ονόματα των νικητών πάνω, χωρίς να δώσει περαιτέρω εξηγήσεις.   

Όπως και να έχει, το τρόπαιο από το 1974 έχει πάρει την μορφή που βλέπουμε μέχρι και σήμερα με το όνομα «FIFA World Cup», σχεδιασμένο από τον Ιταλό Σίλβιο Γκατσανίγκα. Πλέον, οι νικητές παίρνουν το αντίγραφο και το αυθεντικό μένει στα γραφεία της FIFA, για να μην γράφουμε κι εμείς κι άλλη παράγραφο με κλοπές.