Ένας εκ των κορυφαίων φωτογράφων στα γήπεδα της Λατινικής Αμερικής, Φάμπιο Σοάρες, μιλάει αποκλειστικά στο Mpaladofatses.gr και τον Βαγγέλη Τερζή, ανοίγοντας το φωτογραφικό του αρχείο, που κρατάει από το 2011. 

Έχει βρεθεί σε πάνω από 600 παιχνίδια από το 2011. Όλα στην Λατινική Αμερική και τα γήπεδα της Βραζιλίας, της Χιλής, της Αργεντινής και του Περού. 

Ο Φάμπιο Σοάρες έχει επιλέξει να κάνει κάτι μοναδικό και πρωτοποριακό. Φωτογραφίζει τους ανθρώπους στις εξέδρες των γηπέδων, καταγράφοντας, τη χαρά, τη συγκίνηση, τη λύπη και το άγχος που προσφέρει το ομορφότερο άθλημα στον κόσμο, το ποδόσφαιρο. 

Μαζί συζητάμε για όλα όσα έχει ζήσει, τους στόχους του, αλλά και τι του έχει μείνει όλα αυτά τα χρόνια που ασχολείται με την τέχνη της φωτογραφίας. (Ανάμεσα στις ερωτήσεις θα βλέπετε και φωτογραφίες από το αρχείο του, όλες σε ασπρόμαυρο.)

Ποια είναι η φιλοσοφία σας όταν φωτογραφίζετε τον κόσμο στα γήπεδα;

«Οι τηλεοπτικές κάμερες και οι φωτογράφοι εστιάζουν συνήθως αποκλειστικά στο παιχνίδι και στους παίκτες. Η ιδέα μου ήταν να κάνω το αντίθετο: να γυρίσω την πλάτη μου στο παιχνίδι και να καταγράψω τι συμβαίνει στις εξέδρες και γύρω από τα γήπεδα. 

Στόχος μου είναι να καταγράψω τα συναισθήματα των θαυμαστών, που συχνά αντιμετωπίζονται με προκατάληψη από τα μέσα ενημέρωσης και συνήθως έχουν υποβιβαστεί στο παρασκήνιο κατά τη διάρκεια των εκπομπών»

Πώς επιλέγετε τη στιγμή για να φωτογραφίσετε το πλήθος; Τι προσέχετε ιδιαίτερα;

«Προσπαθώ πάντα να τοποθετούμαι εκεί που συγκεντρώνονται οι πιο ενθουσιώδεις οπαδοί. Το φως είναι επίσης πολύ σημαντικό. Όπως κάθε φωτογράφος, αναζητώ τα καλύτερα σημεία φωτισμού με βάση αυτό που θέλω να επιδείξω»

Ποιες συναισθηματικές ή ανθρώπινες εκφράσεις βρίσκετε πιο ενδιαφέρουσες όταν αιχμαλωτίζετε στο πλήθος;

«Πρέπει να καταλάβεις πόσο κοντά μπορείς να φτάσεις. Μου αρέσει να φτάνω πολύ κοντά στον «κίνδυνο» (σ.σ γελάει), αλλά πάντα με σεβασμό. Εάν ένας θαυμαστής σηματοδοτήσει ότι δεν θέλει να φωτογραφηθεί, απλώς απομακρύνομαι. Ο σεβασμός είναι πολύ σημαντικός—σεβασμός και υπομονή. Κάποιο σπρώξιμο και σπρώξιμο στη μέση του πλήθους είναι φυσιολογικό, είναι μέρος της δουλειάς»

Ποιες συναισθηματικές ή ανθρώπινες εκφράσεις βρίσκετε πιο ενδιαφέρουσες όταν συλλαμβάνεστε ανάμεσα σε ένα πλήθος;

«Πιστεύω ότι όλα τα συναισθήματα είναι ενδιαφέροντα, από τα πιο λεπτά έως τα πιο ιδιότροπα. Το κλειδί είναι να πλαισιώσεις μια συγκεκριμένη στιγμή με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Για παράδειγμα, μια εικόνα κάποιου που κλαίει ή πανηγυρίζει ένα γκολ πρέπει να εναρμονιστεί με τα συμφραζόμενα, εναρμονίζοντας με το σκηνικό – το στάδιο. 

Κάποιες φορές, ο φίλαθλος γίνεται φόντο, ενώ προηγούνται οι φόρμες και η γεωμετρία του γηπέδου»

Σας ενδιαφέρει να απαθανατίσετε τα συγκεντρωμένους οπαδούς ή προτιμάτε τις πιο προσωπικές στιγμές τους;

«Εξαρτάται. Μερικοί χαρακτήρες ξεχωρίζουν και απαιτούν ένα κοντινό πλάνο ή μια πιο στενή γωνία. Αλλά ιδανικά, μου αρέσει να έχω και τα δύο, ειδικά όταν το γήπεδο είναι γεμάτο.»

Έχετε κάποια φωτογραφία που θεωρείτε ότι είναι η πιο αντιπροσωπευτική της ενέργειας του κοινού σε έναν αγώνα;

«Όχι ιδιαίτερα. Έχω μερικά αγαπημένα, φυσικά, αλλά αυτές οι προτιμήσεις αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Αυτές τις μέρες, μετά από 13 χρόνια φωτογράφισης οπαδών στα γήπεδα (ξεκίνησα το 2011), νιώθω ότι μπορώ να επιστρέψω στο σπίτι με μεγαλύτερο αριθμό καλών εικόνων. Είναι φυσιολογικό. Το μάτι γίνεται πιο εκπαιδευμένο να φωτογραφίζει σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον»

Με την ανάπτυξη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των ψηφιακών τεχνολογιών, πώς βλέπετε τον ρόλο της φωτογραφίας του κοινού στα αθλητικά γεγονότα;

«Νομίζω ότι είναι αναπόφευκτο, αλλά αισθάνομαι ότι πολλοί θαυμαστές σταματούν να απολαμβάνουν το παιχνίδι επειδή επικεντρώνονται στη λήψη selfie. Είναι ατυχές. Γίνομαι μάρτυρας απίστευτων σκηνών με θαυμαστές να μην πανηγυρίζουν ένα γκολ ή να αγκαλιάζουν έναν φίλο επειδή βγάζουν selfie. 

Είναι πολύ συνηθισμένο να βλέπεις φιλάθλους να στέλνουν μηνύματα WhatsApp κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, εντελώς αποσυνδεδεμένοι από το περιβάλλον»

Πώς είναι τα πράγματα στη Βραζιλία και ποια είναι τα θετικά και τα αρνητικά για τη δουλειά και τη ζωή σας; 

«Η Βραζιλία έχει πολλά προβλήματα, κάτι που δεν είναι καινούργιο. Η κοινωνική ανισότητα είναι ίσως η μεγαλύτερη και επηρεάζει όλους τους τομείς. Όσον αφορά τους ποδοσφαιρικούς αγώνες, τα πιο σοβαρά κρούσματα βίας συμβαίνουν έξω από τα γήπεδα, στους γύρω χώρους. Κάποιες μάχες μεταξύ οπαδών γίνονται μίλια μακριά από τα γήπεδα. 

Μέσα στα γήπεδα, το κύριο πρόβλημα μπορεί να είναι η συμπεριφορά της αστυνομίας. Η αστυνομία στη Βραζιλία είναι ανεπαρκώς εκπαιδευμένη για να χειρίζεται τέτοια ζητήματα, γεγονός που μερικές φορές αυξάνει τις πιθανότητες προβλημάτων. Αλλά δεν είχα ποτέ κανένα πρόβλημα. Από το 2011, όταν ξεκίνησα αυτό το έργο, δεν έχω αντιμετωπίσει κανένα σοβαρό πρόβλημα. Αν δω κάτι περίεργο, φροντίζω να απομακρυνθώ»

Ποιοι είναι οι στόχοι σας για το μέλλον;

«Σκέφτομαι να μετατρέψω αυτό το έργο σε βιβλίο. Έχουν περάσει 13 χρόνια και περισσότερα από 600 παιχνίδια. Η επέκταση σε άλλες χώρες είναι επίσης μέρος των σχεδίων μου. Έχω ήδη πάει στη Χιλή, την Αργεντινή και το Περού και φέτος σκοπεύω να φωτογραφίσω σε άλλες χώρες»

Θα θέλατε να δώσετε ένα μήνυμα στους φίλους του site στην Ελλάδα, από τη Βραζιλία;

«Το μήνυμά μου είναι πως ελπίζω μια μέρα να μπορέσω να φωτογραφίσω σε γήπεδα στην Ελλάδα. Ξέρω ότι οι οπαδοί εκεί είναι αρκετά φανατικοί. Θα ήταν μια απίστευτη εμπειρία!» 

Ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη. Ήταν χαρά μου.

 «Και εγώ ευχαριστώ πολύ!»