Υπάρχουν πολλές ακαδημίες ποδοσφαίρου, με τα καλά τους και τα άσχημα τους. Υπάρχει, όμως, ο Αστέρας Βύρωνα, που προσπαθεί, πέρα από ποδόσφαιρο, να μάθει στα παιδιά να έχουν ήθος και να σέβονται τους υπόλοιπους ανθρώπους, ανεξαρτήτως χρώματος και καταγωγής. Η ιστορία μιας οικογένειας Κούρδων, ο στόχος της ομάδας και λίγα λόγια από τον Πέτρο Μήτρου, προπονητή των ακαδημιών. Γράφει ο Βαγγέλης Τερζής.

Φανταστείτε έναν κόσμο που μπορεί να αλλάξει από μια μπάλα ποδοσφαίρου. Ναι, χρησιμοποιώ σε φράση τον τίτλο του πανέμορφου βιβλίου, του καλού φίλου, Βασίλη Κωστάκη, «Αλλάζοντας τον κόσμο με μια μπάλα». Παρεπιπτόντως, αν δεν το έχετε διαβάσει το προτείνω ανεπιφύλακτα.

Το ποδόσφαιρο, λοιπόν, είναι το πιο λαοφιλές άθλημα στον πλανήτη και κατ’ επέκταση ένας τρόπος για να τον αλλάξουμε, προς το πολύ καλύτερο. Αυτό έχουν ως στόχο και οι ακαδημίες του Αστέρα Βύρωνα, που πέρα από το όμορφο παιχνίδι, προσπαθούν να μάθουν στα μικρά παιδιά, τις αξίες και όσα πρεσβεύει το ποδόσφαιρο και ο αθλητισμός γενικότερα.

Αφορμή για να γραφτεί τούτο εδώ το κείμενο, ήταν το επεισόδιο του Football Stories στο Βερολίνο, όταν είδα τον Πέτρο Μήτρου να μιλάει για το έργο των ακαδημιών και τον τρόπο με τον οποίο ο ίδιος βοήθησε μια οικογένεια Κούρδων προσφύγων, να ενταχθεί στην ελληνική κοινωνία, κυρίως τα παιδιά, μέσω του ποδοσφαίρου.

Έκτοτε, αποφάσισα πως θέλω τόσο να μάθω για αυτήν την ιστορία, όσο και να συνομιλήσω μαζί του, για να δω τη δίκη του οπτική για το ποδόσφαιρο, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο προσπαθεί ο ίδιος και ο Αστέρας Βύρωνα, για το πως μεγαλώνουν μικροί αθλητές. Εξάλλου, αυτό που λένε είναι «Σήμερα αθλητές, αύριο καλύτεροι άνθρωποι». Ο Πέτρος όμως, μπορεί να τα πει καλύτερα από εμένα.

Προπονητής σε ακαδημίες ποδοσφαίρου. Το ήθελες πάντα; Ήταν όνειρο σου ή προέκυψε από την ενασχόληση σου με το άθλημα; 

«Από όσο με θυμάμαι, αγαπούσα το ποδόσφαιρο και όσο έπαιζα, αλλά και όσο παρακολουθώ σαν φίλαθλος. Δεν θα μπορούσα να με φανταστώ εκτός του χώρου που αγαπώ. Το σπούδασα, ακόμα ψάχνομαι και ενημερώνομαι σχετικά, οπότε αποτελεί τεράστιο μέρος της ζωής μου. Ναι, ήταν όνειρο μου αυτό, πόσο μάλλον να δουλεύω με μικρά παιδιά που είναι ό,τι πιο δημιουργικό».

Πώς είναι να προπονείς μικρά παιδιά και τι αξίες καλείσαι να τους μεταφέρεις μέσω του ποδοσφαίρου;

«Όπως είπα είναι ό,τι πιο δημιουργικό. Ωστόσο η ευθύνη είναι τεράστια γιατί αποτελεί παράδειγμα για τα παιδιά και εγώ προσωπικά θέλω να μεταδώσω ένα όραμα που έχω για το ποδόσφαιρο και τους χαρακτήρες που διαμορφωνονται μέσα σε αυτό. Οπότε ο ρόλος μας είναι πολύπλευρος και απαιτητικός. Δεν είναι μόνο το ποδόσφαιρο και η αγωνιστική βελτίωση του κάθε παιδιού ο στόχος – αλλά ό,τι έχει να κάνει με την προσωπικότητα του, το ήθος του, τις αρχές και τις αξίες που πρέπει να καλλιεργήσουμε. Εφόδια που θα έχει για μια ζωή. Είναι χρυσή ευκαιρία ο αθλητισμός ως μέσο διαπαιδαγώγησης».

Το ποδόσφαιρο είναι το πιο λαοφιλές άθλημα στον κόσμο και συνδέεται με την κοινωνία μας σε τεράστιο βαθμό. Πιστεύεις είναι ένας τρόπος για να αλλάξουμε τον κόσμο που ζούμε προς το καλύτερο;

«Το ποδόσφαιρο έχει μια μαγική δύναμη που μπορεί να εμπνεύσει, να δώσει ελπίδα, να ενώσει. Είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο που μπορεί να κάνει μικρά θαύματα αν αξιοποιηθεί κατάλληλα. Δυστυχώς αρκετοί το έχουν εκμεταλλευτει για αθέμιτους σκοπούς ή για προσωπικό συμφέρον – ενώ η εικόνα του αγνού ποδοσφαίρου αλλοιώνεται, κρύβοντας τις πραγματικές του αξίες. Από τη φύση του το ποδόσφαιρο αναδεικνύει τη συνεργασία, την προσπάθεια για κοινό στόχο, την κοινωνικοποίηση.

Μέσα από το παιχνίδι μαθαίνεις κανόνες, να είσαι δίκαιος, ηθικός όπως έχει γράψει και ο Καμύ. Και όλα αυτά διασκεδάζοντας – που δυστυχώς το ξεχνάμε στο βωμό της νίκης, ενώ αποτελεί τον πρώτο στόχο στο παιδικό ποδόσφαιρο». 

Θες να μου πεις για την ιστορία με την οικογένεια Κούρδων προσφύγων και τα παιδιά τους που έπαιξαν στις ακαδημίες του Αστέρα Βύρωνα;

«Αυτή η ιστορία έγινε εντελώς τυχαία, ή μπορεί και όχι. Δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από μια δομή με πρόσφυγες που είχαν διαβάσει για τον Αστέρα Βύρωνα και την κοινωνική μας δράση. Μια οικογένεια που ήρθε από τη Συρία και έψαχνε μια νέα ζωή στην Αθήνα. Τα 3 παιδιά τους αγαπούσαν το ποδόσφαιρο και ήταν και το βασικό μέσο για την ομαλή ένταξη τους στην κοινωνία μας. Και φυσικά ένα σπουδαίο μάθημα ζωής για τα υπόλοιπα παιδιά που άκουσαν την ιστορία τους».

Πως αντιμετώπισαν τα υπόλοιπα παιδιά και οι γονείς τους, την έλευση των προσφυγόπουλων;

«Τα παιδιά από ένστικτο και την αθωότητα που τα διακρίνει τα καλοδέχτηκαν με χαρά και ενθουσιασμό όπως είναι και το αναμενόμενο. Οι μεγάλοι έχουν συνήθως τις δεύτερες σκέψεις και τους προβληματισμούς, τις φοβίες και τις μπερδεμένες απόψεις. Όταν όμως το ζήσουν από μέσα, βλέποντας την αλήθεια τους και ζώντας την καθημερινότητα αυτής της οικογένειας, ήταν και οι πρώτοι που εκδήλωσαν ένα επιπλέον ενδιαφέρον για βοήθεια και εκτός  ποδοσφαίρου. Δεν θέλω να το αναλύσω περισσότερο, διότι δεν έγινε κάποια ενέργεια του συλλόγου ή άλλων ανθρώπων με σκοπό τη διαφήμιση ή την κοινωνική αναγνώριση. Τα αυτονόητα έγιναν όπως και με κάθε παιδί που θέλει βοήθεια».

Τι διαφορετικό έχουν οι ακαδημίες του Αστέρα Βύρωνα και ποιο είναι το έργο τους; Έχω δει πως κάνετε πολλές κοινωνικές δράσεις. 

«Η κάθε ομάδα, ο κάθε σύλλογος έχει τη φιλοσοφία του και είναι απόλυτα σεβαστό από μεριάς μας. Είναι σημαντική η πολυφωνία σε μια περιοχή ώστε να υπάρχουν επιλογές για ένα παιδί, για μία οικογένεια ώστε να πάνε στην πιο κατάλληλη κατά την κρίση τους. Στον Αστέρα Βύρωνα υπάρχει μια πιο παιδαγωγική προσέγγιση και η παιδεία και η υγιής κουλτούρα είναι ο πρωταρχικός σκοπός. Όλα πρέπει να γίνονται για τη διασκέδαση του παιδιού μέσα από τον αθλητισμό. Η συμμετοχή όλων των παιδιών είναι βασικό μας χαρακτηριστικό χωρίς να μας ενδιαφέρει το τελικό σκορ απαρατήρητα. Να μην αποτελεί αυτοσκοπό η νίκη. Η συμμετοχή, η προσπάθεια για έναν κοινό στόχο, η συνεργασία, η κοινωνικοποίηση, το ήθος, το Fair Play είναι βασικοί μας στόχοι και οδηγοί μας.

Σίγουρα αν έρθει και η διάκριση θα είναι το ιδανικό, αλλα υπάρχουν πολύ σημαντικότερα πράγματα στη ζωή του παιδιού. Οπότε το έργο μας γίνεται όλο και πιο πολύπλευρο και δύσκολο γιατί υπάρχει σίγουρα και η ανάγκη για βελτίωση, εξέλιξη μέσα από σκληρή δουλειά μέσα από τις προπονητικες μεθόδους μας. Συμμετέχοντας σε ένα σύλλογο με κοινές αξίες, είναι πιο εύκολο να δράσουμε ομαδικά και να εμπνευστεί περισσότερος κόσμος για ένα μεγαλύτερο σκοπό, το κοινό καλό. Είναι σημαντική η ευθύνη μας και η επιρροή στην τοπική κοινωνία αποτελεί όραμα για εμάς στον Αστέρα.

Ακόμα και σε μεγαλύτερη κλίμακα, για παράδειγμα στα γήπεδα έχουμε ανάγκη από υγιές φίλαθλο κοινό. Θα μπορούσε ένα παιδί αν εκπαιδευτεί κατάλληλα και επισκέπτεται το γήπεδο κατά καιρούς με την Ακαδημία του οργανωμένα με την σωστή ενημέρωση, στο μέλλον θα υπάρχει ελπίδα για μια καλύτερη εικόνα στις κερκίδες μας. Φανταστείτε το και σε άλλους τομείς. Τα παιδιά αυτά θα ειναι οι επόμενοι αθλητές, προπονητές, διαιτητές, παράγοντες».

Ως προπονητής, ποιες δυσκολίες έχεις αντιμετωπίσει στην συναναστροφή σου με τα παιδιά;

«Η συναναστροφή με τα παιδιά αρχικά ειναι απολαυστική. Ακούς αλήθειες, υπάρχει συναίσθημα, γέλια, κλάματα, ενέργεια που γύρνα σε σένα. Σίγουρα υπάρχουν και δυσκολίες που προέρχονται από το σπίτι συνήθως. Είναι μια μικρογραφία της κοινωνίας. Η δυσκολία προκύπτει μόνο στην περίπτωση που καταλαβαίνεις ότι ο ρόλος σου είναι σημαντικός. Και για αυτό συζητάμε όλα αυτά. Η διαχείριση του κάθε παιδιού ξεχωριστά κρατώντας και την ισορροπία, είναι ο δυσκολότερος συνδυασμός. Με άλλα λόγια όλα τα παιδιά είναι ίσα, αλλά όχι ίδια. Είναι όλα διαφορετικοί χαρακτήρες και χρήζουν διαφορετικής προσέγγισης, ενώ πρέπει να είσαι και δίκαιος με όλους ταυτόχρονα».

Πώς ονειρεύεσαι το ποδόσφαιρο στο μέλλον;

«Θα μπορούσα να μιλήσω ώρες για αυτό. Ωστόσο θα πω γενικότερα ότι ονειρεύομαι ένα ποδόσφαιρο που προσφέρει στην κοινωνία και επηρεάζει θετικά τους ανθρώπους. Με περισσότερη χαρά και λιγότερη τοξικότητα. Να ενώνει ανθρώπους και λαούς και όχι να χωρίζει. Να είναι πηγή έμπνευσης και αλληλεγγύης και όχι μόνο μια κερδοφόρα βιομηχανία. Και σίγουρα να αποτελείται από ηθικούς ανθρώπους που γνωρίζουν το αντικείμενο. Ειδικά στις υποδομές να δίνουμε περισσότεροι σημασία. Εκεί είναι η αυριανή ελπίδα μας».

Ο Αλμπέρ Καμύ δήλωνε: «Όσα γνωρίζω για την ηθική τα έμαθα σε ποδοσφαιρικά γήπεδα και θεατρικές σκηνές».

Το ποδόσφαιρο έχει έναν μαγικό τρόπο να μας ενώνει, ανεξαρτήτως χρώματος, καταγωγής, κοινωνικών τάξεων. Στο χέρι μας είναι να ενώσουμε μαζί κάτω από μια κοινή «ομπρέλα», όλα τα όμορφα που μας προσφέρει και να απομακρύνουμε από αυτό την τοξικότητα και την κερδοσκοπία που επικρατεί. Να προστατέψουμε τα παιδιά μας και να τους μάθουμε να είναι σωστοί αθλητές, συμπαίκτες και άνθρωποι.